Kardeş Türküler - Kayseri Ğogum-Кайсэры гъогум(Türkçe-çerkezce)altyazı
Bundan birkaç yıl önce, Kardeş Türküler dinleyicisi bir arkadaşımızın tavsiyesi üzerine dinlediğimiz ve hepimizin ilk dinlemede beğendiği bir şarkı Kayseri Ğoğum… İlk dinlediğimizde Çerkesçenin hangi diyalekti ile söylendiğini, yöresini, hikâyesini kısacası hiçbir şeyini bilmiyorduk. Fakat ezgisi insanın içine işliyordu…
Şarkı sözlerinde geçen “makine” ifadesinin yanı sıra icradaki tren efektleri, bu şarkının bir yolculuğu hikâye ettiği hissini vermişti bize. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşında Kafkaslardan Anadolu’ya gerçekleşen büyük göç dalgasında Adapazarı, Düzce, İzmit gibi Kayseri şehri de Çerkesler için ikinci bir anayurt olan şehirlerden biri. Acaba bu şarkı da Kayseri yolunda seyreden trenleri anlatırken, savaş ya da başka bir nedenden dolayı gerçekleşen bir sürgünü ya da zorunlu bir göçü mü anlatıyordu.
Kafkas coğrafyasında yaşayan ve genelde Çerkes olarak adlandırılan toplum da Adige, Abhaz, Abaza, Kabardey, Besleney, Oset, Balkar, Karaçay, Çeçen, Şapşığ, Bjeduğ… gibi farklı adlar altında ve farklı lehçeler konuşan halklardan oluşan çok büyük bir toplum. Türkiye’de konuşulan “Çerkesçe” dilinin, Batı Çerkesçesi ve Doğu Çerkesçesi olmak üzere iki büyük kola ayrılan ve bu iki kolun da kendi içinde çatallaşan büyük bir dil ailesi olduğunu öğrendiğimizde, şarkıların vokal icralarındaki telaffuz konusunun da zorlu bir iş olacağını anlamıştık. Fakat artık çok geçti! Şarkıya vurulmuştuk bir kere…
İlk olarak, Oset kökenli yakın arkadaşımız Leyla Kılıç’tan destek istedik. Leyla Kılıç, şarkı konusunda en güvenilir bilgiyi kendisinden alabilirsiniz, diyerek bizi Özden Turhan’a yönlendirdi. Özden Bey’den öğrendiğimiz ilk şey, Kayseri Ğoğum’un bir sürgün ya da göç şarkısı değil de, ayrılığı hikâye eden hüzünlü bir sevda şarkısı olduğuydu. Özden Bey, “Bu şarkı, ya I. Dünya Savaşı ya da Kurtuluş Savaşı zamanında Türkiye’ye göç etmiş, savaş zamanı olduğu için askere alınmış Çerkes gençlerin ardından kız arkadaşları (yani ‘kaşen’ dediğimiz sevgilileri) tarafından yazılmış bir şarkıdır.” diyordu.
https://www.art-izan.org/artiz....an-arsivi/kayseri-go
https://www.youtube.com/watch?v=M-HtQ-vbWhY
